Айғыз жалпы орта білім беретін мектебі КММ
Тақырыбы: Мектепке дейінгі ұйымдарда бес жастағы балаларды ұлттық құндылықтарымызға тәрбиелеу
Күні : 20.12.2024 ж
Мектепке дейінгі тәрбие баланың тұлғалық қалыптасуындағы маңызды кезең. Бұл жас баланың қоршаған ортаны тануға , қарым қатынас орнатуға , ұлттық мәдениетпен дәстүрлерді қабылдауға ерекше бейім кезі. Сондықтан мектепке дейінгі ұйымдарда ұлттық құндылықтарға тәрбиелеу маңызды рөл атқарады .
Ұлттық құндылықтарымыз бұл ата бабамыздан мұра болып келе жатқан тіл , дәстүр ,салт сана , өнер , әдеп ғұрып және рухани мұра ұлттық ойындар . Баланың бойына осы құндылықтарды сіңіру оның болашақта өз халқының мәдениетін бағалайтын , ұлттық санасы жоғары азамат болып қалыптасуына негіз болады. Бес жастағы балалардың ұлттық құндылықтарды қабылдау ерекшеліктері .
Бұл жас кезеңінде балалар;
Қоршаған ортаға ерекше қызығушылық танытады.
Жаңа ақпаратты жылдам қабылдайды.
Ертегілер мен аңыздарға сеніммен қарайды.
Ойын арқылы өмірлік дағдыларды үйренеді.
Ұлттық құндылықтарға тәрбиелеудің негізгі бағыттары
Біріншіден тіл және ауыз әдебиеті арқылы тәрбиелеу
Қазақ тілі ұлттық бірегейліктің негізгі белгісі . Тіл арқылы халықтың тарихымен мәдениеті сақталады.
Қазақ ертегілерін оқу және сахналау Алтын сақа , қаңбақ шал
Жаңылтпаш ,жұмбақ ,мақал мәтелдер арқылы сөздік қорын дамыту.
Қазақ батырлар жырларынан үзінділер айту. Бала сахна мәдениетімен сөз саптауды, жүріс тұрысты қалыптастырады.
Екіншіден Салт дәстүр мен әдеп ғұрыптарға баулу халықтың мәдениетін сақтау және ұрпақтан ұрпаққатжеткізу үшін балаларды ұлттық дәстүрлермен таныстыру маңызды .Тәжірбиеде қолдану мектебімізде іс шараларда балаларымыз көзімен көріп, қолымен ұстап толық мағлұматтар алып, түсінеді . Бесікке салу, тұсау кесу. Дәстүрлерін көрсету .
Ұлттық мейрамдарды( «Наурыз», « Құрбан айт» )мерекелеу.
Қазақтың қонақжайлылық дәстүрін ойын түрінде көрсету.
Үшіншіден ; Музыка және ұлттық өнер арқылы тәрбиелеу. Музыка мен өнер балалардың эстетикалық талғамын дамытып , рухани әлемін байытады. Тәжірибеде қолдану Қазақтың халық әндерін үйрету. «Әлди әлди» , «Гүлдерайым» т.б сол сияқты мәні бар әндерді.
Домбыра, қобыз, сазсырнай аспаптарымен таныстыру;
Қазақтың ұлттық билерін үйрету (Қара жорға, Айжан қыз)
Ұлттық ойындар арқылы тәрбиелеу. Тәжірбиеде қолдану барысында «асық ату» , « қыз қуу» ойыны.
Мектеп жасына дейінгі баланы дамытатын, өсіретін, әрі тәрбиелейтін де негізгі іс-әрекет – ойын. Ойын арқылы бала қоршаған ортамен, адаммен, олар-дың еңбегімен, қарым-қатынасымен танысады. Ойын арқылы олардың ой-өрісі дамиды. Ойын үстінде балалар әртүрлі рөльде жолдастарымен қарым-қатынас жасауға, ойын үстінде ойлана отырып жауап беруге, қиялдауға, елестетуге қабілеттері қалыптасады. Сөздік ойындары балалардың ойлау, есте сақтау қабілетін дамытады. Ойыншықтарды пайдалана білуге үйренеді.
Арнайы ойын ұйымдастырылған іс-әрекетінің мазмұнына қарай таным-дық, дамытушы ойындарды, тапсырмаларды қолдану, балаларды заттарды бір-бірімен салыстыруға, оларды қасиетіне қарай ажыратуға және оны танып білуге үйретеді. Сөйтіп бала топтағы жасына сәйкес бағдарламалық міндетті меңгереді.
Ойын – баланың табиғи әрекеті, ол балаға өз сезімдерін түсініп, әлеуметтік дағдыларды дамытуға көмектеседі. Мектепке дейінгі барлық топ тәрбиеленушілерді жас ерекшеліктеріне қарай қазақ халқының асыл мұрасымен ұлттық құндылықтарымызды дәріптеп саналы да салихалы ұрпақтарымызды тәрбиелесек ,қоғамға пайдасы тиер еді. Әрбір ұйымдастырылған іс әрекет барысында , ойын барысында ,ұлттық құндылықтарымызды дәріптеп, қолдана білсек нұр үстіне .нұр болар еді.